Redactioneel

Glas, G.

1

NL

Geloof in de psychiatrische diagnostiek

Bodisco Massink, H.J.

2-4

NL

De relevantie van geloof en zingeving voor de (Ambulante) Geestelijke Gezondheidszorg, de (A)GGZ, is vrijwel nergens meer een omstreden zaak. Dat was niet altijd zo. In de psychiatrie en de psychotherapie werd het tot voor kort niet nodig gevonden hier aandacht aan te schenken. Maar al met al groeit het besef, dat psychische problemen ook niet losgemaakt mogen worden van het godsdienstig milieu of zingevingssysteem waarbinnen ze zich voordoen. Deze korte bijdrage bespreekt het belang van het artikel van D. Lukoff en anderen getiteld 'Naar een meer cultuurgevoelige DSM-IV', en de vermelding in DSM-IV van een zogenaamde V-code voor 'Religious or spiritual problems'.

Naar een meer cultuurgevoelige DSM-IV: Psychoreligieuze en psychospirituele problematiek

Lukoff, D., Lu, F., & Turner, R.

5-28

NL

Professionele werkers in de geestelijke gezondheidszorg hebben in theorie, onderzoek en praktijk de neiging vertoond om de religieuze en spirituele dimensie van het leven te negeren of te pathologiseren. Dit is een vorm van culturele ongevoeligheid ten opzichte van individuen met religieuze en spirituele ervaringen in zowel Westerse als niet-Westerse culturen. Nadat de auteurs de "religieuze kloof" tussen clinici en patiënten gedocumenteerd hebben, geven zij een overzicht van de rol die de theorie, de gebrekkige opleiding en het biologische primaat spelen bij het in stand houden van deze "ongevoeligheid" in de psychiatrie. Voor de DSM-IV wordt als diagnostische categorie een nieuwe Z-code (voorheen V-Code) voorgesteld: "psychoreligieuze of psychospirituele problematiek". Voorbeelden van psychoreligieuze problematiek zijn onder andere verlies van, of twijfel aan een overtuigd aangehangen geloof, en bekering tot een nieuwe geloofsovertuiging. Onder de voorbeelden van psychospirituele problematiek vallen onder meer de bijna-dood-ervaring en de mystieke ervaring. Beide soorten problematiek worden gedefinieerd, en tevens worden differentiaaldiagnostische kwesties besproken. De nieuwe diagnostische categorie zou: a) de diagnostiek verbeteren, wanneer religieuze en spirituele kwesties een rol spelen, b) de iatrogene schade t.g.v. een onjuiste diagnose van psychoreligieuze en psychospirituele problematiek reduceren; c) de behandeling van deze problemen verbeteren door het stimuleren van klinisch onderzoek; en d) klinische opleidingen aanmoedigen om aandacht te besteden aan de religieuze en spirituele dimensie van het menselijk bestaan.

Religieuze aspecten binnen het therapeutisch werk

Brinkman, M.E., & Brinkman, J.K.

29-42

NL

In dit artikel wordt geen poging gedaan het aloude debat tussen de theologie en de psychotherapeutische praktijk weer op te nemen, maar wijzen twee broers - de een werkzaam als maatschappelijk werker en teamleider bij een Riagg, de ander theoloog- op de heelmakende rol van religieuze zingeving in de geestelijke gezondheidszorg. In vele therapeutische situaties gaat het om vragen die in elke geloofsleer altijd al zijn gesteld, maar die niemand daarin meer als zodanig herkent. Door ook religieuze aspecten van ingrijpende bestaansvragen in de professionele therapeutische zorg te betrekken, kan aan een religieus gevoelige cliënt een hele wereld van eeuwenoude verhalen, symbolen en rituelen aangereikt worden, die wel eens een uiterst heel-, respectievelijk gezond makend effect zouden kunnen hebben.