Psyche & Geloof 5 nr. 2

april 1994

Artikelen in deze editie


Redactioneel

Hegger, A.T.

33

NL

Dit artikel is ouder dan 2.0 jaar. U kunt het gratis downloaden.

Transitionele ruimte en religie

Baneke, J.J.

34-44

NL

In dit artikel wordt besproken op welke manier de door de Britse psychoanalyticus D. W Winnicott geïntroduceerde begrippen 'transitioneel object' en 'intermediaire ruimte' bruikbaar kunnen zijn om het geloof van cliënten een plaats te geven binnen de psychoanalyse. In tegenstelling tot Freud vat Winnicott illusie niet primair op als een neurotisch verschijnsel, maar veeleer als een spel vol mogelijkheden. Betoogd zal worden dat delusie een betere term is voor datgene wat Freud bedoelde met de neurotische of illusoire aspecten van religie. Geprobeerd wordt het belang van de transitionele betekenis van religie en van religieuze objecten in de persoonlijkheidsontwikkeling te laten zien aan de hand van Freuds ambivalente relatie tot de bijbel en de Hebreeuwse taal. Tot slot wordt de opvatting verdedigd dat de psychoanalyse niet de pretentie moet hebben religie volledig te kunnen verklaren en dat de analyticus zijn of haar 'geloof' niet dient op te dringen aan de analysand.

Dit artikel is ouder dan 2.0 jaar. U kunt het gratis downloaden.

De dienst van de bevrijding. Een schets van de ontwikkeling vanaf oudtestamentische tijd naar het Gereformeerde Protestantisme anno 1994

Mast, H.

45-61

NL

Exorcisme wordt door 'moderne' mensen meestal gewaardeerd als een fenomeen behorend bij een magische werkelijkheidsbeleving. Bezetenheid wordt bijgevolg in onze samenleving psychologisch verklaard en mensen met dergelijke verschijnselen worden toevertrouwd aan de psychiatrie. De vraag is echter of deze duiding recht doet aan de evangeliën en ervaringen van gelovigen. Daarmee verbonden is de belangrijke vraag of de psychiatrie voor dergelijke lijdende medemensen wel de meest adequate vorm van hulpverlening is. Hebben we mogelijk te maken met iets dat buiten onze verstaanshorizon valt? Is mogelijk exorcisme als aspect van het Koninkrijk Gods een hulpverleningsvorm die buiten de verklaringsmodellen van onze werkelijkheid ligt? Immers de getuigenissen van genezingswonderen en bevrijdingen zijn met het verbleken van het magische verstaanskader niet opgehouden. Ook in de ervaring van geheel in de westerse en rationalistische kultuur ademende mensen blijken bevrijding en van demonen door het geloof in Christus een werkelijkheid te zijn. In dit artikel wil ik na een korte bijbels-theologische uiteenzetting aangeven hoe men in de kerkgeschiedenis met exorcisme is omgegaan. In de kerkhistorische schets beperk ik me tot de Vroege Kerk, de Rooms-Katholieke Kerk in de Middeleeuwen en de Reformatie met een uitloper naar het heden. Hiermee wil ik laten zien dat al spoedig door een verkeerde theologische visie op de zonde het exorcisme het doopritueel is binnengeslopen. Daarbij is in de vroege middeleeuwen ook de magie op grote schaal de kerk binnengedrongen, waardoor magisch denken en ritualisering zich krachtig hebben doorgezet. Hoewel in de tijd van de Reformatie de kern van het evangelie weer onder het stof vandaan is gehaald, is het niet tot een vernieuwde doordenking van "bevrijding" gekomen. Luther schuift het exorcisme nog niet geheel weg. In het gereformeerde protestantisme krijgt het geen enkele plaats meer. Met deze erfenis hebben wij tot op vandaag te maken. Tenslotte vat ik mijn bevindingen kort samen.

Dit artikel is ouder dan 2.0 jaar. U kunt het gratis downloaden.

Congresverslag: Religie en transitionele ruimte. Impressies van de CVPPP-studiedag op 23 oktober 1993

Walraven, L., Flipse, C., Filius, R.J., Krämer-Terlouw, C., & De Bruin-Molenaar, E.

62-68

NL

Impressionistisc verslag van het CVPPP-congres 'Religie en transitionele ruimte', gehouden op 23 oktober 1993

Dit artikel is ouder dan 2.0 jaar. U kunt het gratis downloaden.

Congresaankondiging: Psyche and Faith - Beyond Professionalism

Filius, R.J.

69-70

NL

Aankondiging van het eerste internationale congres van de CVPPP d.d. 16 tot en met 18 juni 1994. Met als hoofdsprekers: Hendrika Vande Kemp, Samuel Pfeifer, Stephen Evans, Gerrit Glas.

Dit artikel is ouder dan 2.0 jaar. U kunt het gratis downloaden.