Psyche & Geloof 32 nr. 4

december 2021

genade

Artikelen in deze editie


Redactioneel

Hijweege, N.

187-189

NL

Dit artikel is ouder dan 2.0 jaar. U kunt het gratis downloaden.

Genade in het dagelijks leven: Een thematische netwerkanalyse van 456 persoonlijke verhalen

Schellekens, T., Dillen, A., & Dezutter, J.

190-205

NL

Vraag. Hoe wordt genade ervaren in het dagelijks leven door gelovigen en ongelovigen in een geseculariseerde maatschappij? Deelnemers. 456 Belgische volwassenen (64% vrouwen, gemiddelde leeftijd 50.04) schreven over een ervaring met genade (online vragenlijst). Methode. Een multidisciplinaire kwalitatieve thematische netwerkanalyse met behulp van Nvivo pro 12. Resultaten. Het resulterende thematische netwerk visualiseert de ervaring van genade in een klassieke ABC -vorm (a) antecedenten, genade kan overal en altijd ervaren worden, maar moeilijkheden gaan vaak vooraf aan de ervaring; (b) de kernervaring, het ontvangen van een onverdiend gratis geschenk als antwoord op een falen of als een ontmoeting met goedheid en schoonheid, zowel God als andere mensen worden beschreven als bron van genade; (c) gevolgen, vaak een transformatie op intrapersoonlijk, interpersoonlijk en/of situationeel niveau. Toepassing. Theologische beschrijvingen van genade kunnen zinvol aangevuld worden met psychologische analyses van de ervaring van genade. Verder onderzoek is nodig om associaties tussen genade en (psychologisch) welbevinden empirisch te verfijnen en onderbouwen.

lekenconceptualisatie, existentiële psychologie, positieve psychologie, goddelijke en menselijke genade, kwalitatief onderzoek

Dit artikel is ouder dan 2.0 jaar. U kunt het gratis downloaden.

Genade en dagelijks leven: Een bijdrage aan de theologie van genade vanuit de ervaringen van katholieke vrouwen

Versteegen, T.

206-216

NL

Vrouwen hadden tot vrij recent weinig toegang tot de theologieproductie. Dat geldt ook voor de moderne theologieën. Wat kunnen de ervaringen van vrouwen bijdragen aan een moderne genadetheologie? ‘Vrouwen’ en ‘ervaringen’ zijn te algemene begrippen. Het concept dagelijks leven kan recht doen aan de diversiteit die er tussen vrouwen en tussen ervaringen zijn. Aan de hand van een empirisch onderzoek naar de genade-ervaringen van vrouwen worden concepten ontwikkeld die ingebracht worden in de moderne genadetheologie. Daarbij springt vooral het begrip ‘durende genade’ in het oog: het vermogen om te gaan met een onoplosbare situatie. In het laatste deel wordt de relatie tussen seksueel misbruik en genade (opnieuw) aan de orde gesteld.

genade, theologische bijdrage vrouwen, seksueel misbruik, trauma, dagelijks leven

Dit artikel is ouder dan 2.0 jaar. U kunt het gratis downloaden.

Ervaring van genade in het gesprek over zin en spiritualiteit

Van Dalen, E., & Smeets, W.

217-228

NL

De ervaring van genade is een bekend religieus-existentieel fenomeen. In een existentiële crisis, of wanneer men voor grote keuzes komt te staan, kan men zich bewust worden van een onzegbare aanwezigheid die als de grond van het bestaan wordt ervaren. Deze gewaarwording kan zich op verschillende wijzen manifesteren en bevat een aantal typische kenmerken. Welke rol speelt deze ervaring in de beleving van de gesprekspartner en met welke interventies kan de begeleider helpen om ruimte te scheppen voor deze ervaringen?

existentiële crisis, geestelijke verzorging, genade-ervaringen

Dit artikel is ouder dan 2.0 jaar. U kunt het gratis downloaden.

Transcendente ervaringen in de laatste levensfase

Mabelis-van Putten, M.

229-238

NL

Dit artikel is een pleidooi voor het ruimte maken voor het bespreken van transcendente ervaringen in de laatste levensfase. Uit onderzoek blijkt dat transcendente ervaringen in de terminale levensfase een veelvoorkomend verschijnsel zijn. Daarbij blijkt dat ze overwegend een positief effect hebben op het welbevinden van stervenden en het stervensproces kunnen verlichten. De meeste geraadpleegde onderzoeksrapporten stellen dat het belangrijk is dat er iemand is met wie de betrokkenen over hun ervaring kunnen praten en die hen helpt er betekenis aan te geven en rust in te vinden. Enerzijds blijkt dat het niet kunnen praten over doorgemaakte transcendente ervaringen kan resulteren in spiritueel lijden; anderzijds ondervinden stervenden allerlei belemmeringen bij het ter sprake brengen ervan. Gepleit wordt daarom voor het vergroten van kennis en aandacht bij zorgverleners en naasten voor het fenomeen transcendente ervaringen bij terminaal zieken en voor het belang van hen hierbij een klankbord bieden.

transcendente ervaringen, terminale levensfase, heling bij sterven, klankbord bieden

Dit artikel is ouder dan 2.0 jaar. U kunt het gratis downloaden.

Uit de Kunst: Een spirituele aanslag op de zintuigen: Over 'Notre-Dame du Haut' van Le Corbusier

Zondag, H.

239-241

NL

De fameuze pelgrimskapel Notre-Dame du Haut is al van ver te zien. Wanneer je vanaf Belfort in de zuidelijke Vogezen het voormalige mijnbouwplaatsje Ronchamp nadert kun je haar niet missen. Op de top van een heuvel, tussen het groen van de bomen; helderwitte lijnen afgewisseld met schaduwvlakken.

Dit artikel is ouder dan 2.0 jaar. U kunt het gratis downloaden.

Boekbespreking: Biblical and Theological Visions of Resilience

Cinjee, T.

242-243

NL

Bespreking van het boek: Cook, C.C., & White, N.H. (Eds.)(2019). Biblical and theological visions of resilience: Pastoral and clinical insights. London: Routledge. 260 pp.

Dit artikel is ouder dan 2.0 jaar. U kunt het gratis downloaden.

Boekbespreking: Finding Jesus in the storm

Van Holten, W.

244-247

NL

Bespreking van het boek: Swinton, J. (2020). Finding Jesus in the storm: The spiritual lives of Christians living with mental health challenges. London: SCM Press. 233 pp.

Dit artikel is ouder dan 2.0 jaar. U kunt het gratis downloaden.

Contemplatief: A crack in everything

Van den Brink, B.

248

NL

U kunt dit artikel gratis downloaden.