Redactioneel

Scholte, W.

191-192

NL

De dood van de therapeut en de diepbedroefde cliënt en collega: Een inleiding in de literatuur

Vande Kemp, H.

193-209

EN

In de context van de psychodynamische en -analytische therapie brengt de auteur literatuur over de dood van de psychotherapeut in kaart, en verkent zij daarbij de psychologische en de spirituele dynamiek van overdracht en tegenoverdracht. Zij typeert de dood van de therapeut als een vorm van niet onderkend verdriet. Ze bespreekt de archetypen van Christus en het paradijs; het rouwen over de overleden therapeut en de opheffing van de overdracht; de stervende therapeut, afsluitende regelingen en vragen over openheid; zelfmoord van de therapeut; de vermoorde therapeut; en het schrijven van een professioneel testament.

dood van de therapeut, rouw, overdracht

Meten van religie en spiritualiteit in relatie tot psychische klachten en herstel: Voorstel voor een multidimensionele vragenlijst

Schaap-Jonker, H., Aantjes, C., Moll, A., & Van Welie, W.

210-222

NL

Deze studie was een eerste stap in de ontwikkeling van een betrouwbare en valide itemlijst die religie en spiritualiteit (R/S) meet langs meerdere dimensies en afgenomen kan worden om zicht te krijgen op de relatie tussen R/S en (herstel van) psychiatrische klachten, al dan niet in het kader van Routine Outcome Monitoring (ROM). Uitgaande van een multidimensionele operationalisering van R/S werden 70 items geselecteerd uit bestaande R/S vragenlijsten. Deze werden ingevuld door 366 klinische en non-klinische patiënten. Op basis van de resultaten van principale componentenanalyse, hiërarchische clusteranalyse, betrouwbaarheidsanalyses en analyses om verandergevoeligheid te meten werden de meest bruikbare R/S items geselecteerd. De uiteindelijke lijst omvat 14 items die verdeeld worden over drie schalen: geïnternaliseerde, positief gewaardeerde R/S, negatief ervaren R/S, en zoeken naar zin in het leven. Verdere validatie van deze lijst is noodzakelijk. Voor wetenschappelijk onderzoek kan een lijst met 20 items gebruikt worden. De relatie tussen de drie gevonden schalen en behandelresultaat is onderzocht, waarbij negatief ervaren R/S samenhing met een slechter behandelresultaat en sociale integratie een belangrijke mediator bleek in de relatie tussen R/S en behandelresultaat.

religie en spiritualiteit, geestelijke gezondheid, klinisch herstel, existentieel herstel, behandelresultaat, vragenlijst, Routine Outcome Monitoring

Out of the blue – ervaringen van contingentie bij patiënten met vergevorderde kanker

Kruizinga, R.

223-231

NL

Gedurende hun leven worden mensen geconfronteerd met onverwachte levensgebeurtenissen die een diepgaande invloed op hun leven kunnen hebben en die moeilijk in hun levensverhalen kunnen worden opgenomen. Zo’n confrontatie kan een ervaring van contingentie worden genoemd. Het doel van de studies die in het proefschrift worden beschreven, is het beschrijven van ervaringen van contingentie bij patiënten met vergevorderde kanker, zowel kwalitatief als kwantitatief. Verder bieden de onderzoeken praktische richtlijnen voor het plaatsen van spirituele zorg in een multidisciplinaire zorgomgeving.

ervaringen van contingentie, oncologie, spiritualiteit, geestelijke verzorging, randomized controlled trial

Uit de Kunst: De dienst moet altijd doorgaan. Over De Avondmaalgasten van Ingmar Bergman

Zondag, H.

232-234

NL

Ingmar Bergman (1918-2007) was een Zweedse cineast en toneelregisseur. De avondmaals-gasten (1963) dateert uit de periode dat Bergman vooral religieus-existentiële onderwerpen verfilmde. Samen met In een donkere spiegel (1961) en De grote stilte (1963) maakt deze film deel uit van de trilogie Gods zwijgen. Later legde Bergman zich toe op films met relationele thema’s zoals Scènes uit een huwelijk (1974) en Fanny & Alexander (1982). De avondmaalsgasten is verkrijgbaar op dvd. Op YouTube staat als Winter light een versie met Engelse ondertiteling.