Redactioneel

Groenendijk, I.

1

NL

Seksualiteit in het christendom

De Knijff, H.W.

2-13

NL

De (noodzakelijk geworden) seksuele emancipatie van de twintigste eeuw werd gekenmerkt door een sterk negatief oordeel over het verleden, in het bijzonder jegens kerk en christendom. Een globale kennisname van de ethische posities van (enige) leidinggevende theologen uit dit verleden toont aan dat dit oordeel gedeeltelijk wel juist, maar over het geheel genomen toch eenzijdig is. De kerk zag het als haar taak huwelijk en seksualiteit te humaniseren en te personaliseren, maar zij begon deze missie met de sterk lichaamsvijandige erfenis van de Oudheid. Het laat-antieke mensbeeld, gebaseerd op de metafysische verhouding van geest en stof, stond de humanisering (personalisering) van de geïsoleerde drift in de weg. De vraag is te stellen of de seksuele emancipatie, met inbegrip van de gangbare seksuologie, deze isolering heeft overwonnen. Het humane karakter van de seksualiteit bestaat niet in de humanisering van een neutraal biologisch driftgegeven, maar van meet af in haar wezenlijk menselijke aard als mogelijkheid tot personaIe expressie.

seksuele emancipatie, christelijke seksuele ethiek, seksuele gezondheid, lichaam-ziel-dualiteit

Seksualiteit in de islam: Basisteksten en beleving

Buitelaar, M.W.

14-25

NL

Dit artikel behandelt de plaats van seksualiteit in islamitische basisteksten en in het dagelijks bestaan van moslims, in het bijzonder in het leven van Marokkaanse moslims in Marokko en Nederland. Na een bespreking van de waardering van lichamelijkheid binnen de islamitische doctrine in het algemeen, wordt aan de hand van enkele koran- en traditieteksten, alsmede enkele gezaghebbende commentaren daarop, betoogd hoe de waardering van lichamelijkheid wordt vertaald in een positieve houding jegens seksualiteit. Vervolgens wordt beschreven wat het effect is van sekse-segregatie op seksualiteitsbeleving. Het artikel wordt afgesloten met een subparagraaf over de invloed van veranderende maatschappelijke verhoudingen op de manieren waarop jonge Marokkanen in deze tijd een lustbalans tussen liefde en seks nastreven.

islamitische basisteksten, lichamelijkheid, seksualiteit, sekse-segregatie

Zin in werkelijkheid: Psychoanalyse en katholieke moraaltheologie over seks en over liefde

Vosman, F.J.H.

26-42

NL

Tussen de katholieke moraaltheologie en de psychoanalyse vindt de afgelopen decennia een diepgaand gesprek plaats over seksualiteit en de mogelijkheden van een seksuele ethiek. Dit debat werd in de jaren negentig in Frankrijk gevoerd door onder meer de katholieke moraaltheoloog Xavier Lacroix, en heeft interessante resultaten opgeleverd. Ofschoon Lacroix en anderen kritisch staan tegenover de verborgen ethiek en theologie in de psychoanalyse, nemen zij psychoanalytische inzichten serieus op in hun ontwerp van een seksuele ethiek, onder andere het inzicht dat seksualiteit geen gefixeerde betekenissen heeft, maar interpretatie en opheldering vereist. Een seksuele ethiek moet rekening houden met deze inzichten. Lacroix doet het vruchtbare voorstel om, naast psychoanalytische bevindingen, ook fenomenologische inzichten hieraan toe te voegen. Hierdoor wordt het zelfs mogelijk de antropologie die ten grondslag ligt aan de seksuele ethiek, te herontwerpen. Ethiek vereist een menselijk wezen dat zijn eigen leven durft te ervaren vanuit een binnenpositie in plaats vanuit een buitenstaanderspositie.

seksualiteit, ethiek, moraaltheologie, psychoanalyse

Intervisie: De vitale kracht van seksualiteit

Groenendijk, I., Glas, G., & Hegger, A.T.

43-48

NL

Aan elk themanummer van Psyche & Geloof gaan binnen de redactie overpeinzingen vooraf. Zo ook aan dit nummer waarin we pogen de vitale kracht van de seksualiteit voor het voetlicht te stellen. Het leek ons de moeite waard om dit keer onze overwegingen in de rubriek 'Intervisie' op te nemen. We doen het nu eens niet in de vorm van een briefwisseling, maar als een (achteraf gestileerd) gespreksverslag. Bij het gesprek waren drie redactieleden aanwezig: Ingrid Groenendijk (IG), Gerrit Glas (GG) en Arthur Hegger (AH).

Signalement: Kool, J. (2002). Goed bedoeld: Levensbeschouwelijk kijken naar handicap en ziekte

Roeland, D.

49

NL

Signalement van het boek: Kool, J. (2002). Goed bedoeld: Levensbeschouwelijk kijken naar handicap en ziekte. Zoetermeer: Boekencentrum. 180 pp.